Bạn tập làm nông dân tầng thượng cần rất nhiều thời gian, công sức và khó thành công?

Suy nghĩ lo ngại mình chưa từng trồng rau hoặc đã trồng nhưng chưa lần nào được thu hoạch trong khi có cảm giác mất nhiều thời gian công sức. Trong khi thực tế trồng rau rất đơn giản và dễ dàng, nó phụ thuộc vào mấy yếu tố cơ bản:

• Ánh nắng trực tiếp: Hầu hết các loại rau đều cần ánh nắng trực tiếp tối thiểu 4h / ngày để phát triển tốt (trừ 1 số loại như lá lốt ưa bóng râm), nếu nhà bạn không đủ điều kiện này thì không trồng được, dù kĩ thuật của bạn có giỏi đến mấy.
• Đất trồng rau: Đây là yếu tố cực kì quan trọng, đất trồng phải đảm bảo đủ độ tơi xốp (nhưng không được tơi xốp quá). Nhiều người được chủ cửa hàng bán vật tư nông nghiệp nói trồng đất Tribat (toàn mùn sơ dừa) là rất tốt, thực ra là không tốt chút nào và thường thất bại, cây lên rất còi cọc. Bởi vậy, công thức trộn đất trồng rau tại nhà nên có tỉ lệ đất:mùn tạo xốp (sơ dừa, trấu hun):phân hữu cơ là 5:3:2. Ngoài ra, đất phơi khô hoặc để quá lâu trong điều kiện khô sẽ chết hết vi sinh, bị chai hóa đất dưới tác động của ánh nắng mặt trời cũng không trồng được, muốn trồng bằng đất đó, bạn cần xử lý đập nhỏ, trộn với phân hữu cơ, mùn rồi phun chế phẩm vi sinh EM ủ lại, tưới ấm hàng ngày trong vòng 30 ngày.
• Nước tưới: Có câu nhất nước, nhì phân, tam cần, tứ giống để nói lên tầm quan trọng của nước tưới đối với sự phát triển của rau. Nếu rau luôn trong tình trạng thiếu nước sẽ khiến rau còi cọc, chậm phát triển, còn luôn trong tình trạng thừa nước dễ gây bệnh úng gốc, nấm phát triển.
• Chăm sóc hàng ngày: Với điều kiện tách khỏi tự nhiên thuần túy bằng cách trồng trên sân thượng, ban công. Không có loại rau nào không cần công chăm sóc hàng ngày (dù ít dù nhiều), những cảm nhận như đất nhiều hay ít nước, sâu bệnh phá hoại.

Đảm bảo 4 yếu tố trên, trong đó yếu tố số 1 gần như không thể tác động, còn 3 yếu tố sau chỉ cần trồng sau 1 mùa vụ, bạn sẽ trở nên rất thành thạo và không còn bất cứ khó khăn nào để bạn chạm vào thành công trong trồng rau tại nhà.

Thiết bị để trồng rau sạch không quan trọng?

Trồng rau sạch tại nhà hiện tại có 3 dòng thiết bị: Trồng trên đất (thổ canh), trồng trên nước (Thủy canh, khí canh) và lai tạp là kiểu Aquaponic hoặc bán thủy canh.

Mỗi 1 phương thức trồng có những kĩ thuật đặc biệt và có nguyên lý riêng đòi hỏi bạn phải có sự hiểu biết từ đơn giản đến phức tạp.

1. Với phương thức trồng rau thủy canh, khí canh hiện tại, bạn phải đảm bảo mấy yếu tố chính:

- Nguồn gốc dung dịch thủy canh đảm bảo chất lượng. Dung dịch thủy canh thực chất là dung dịch dinh dưỡng vô cơ được pha trong nước, các dung dịch này chứa thành phần NPK, các nguyên tố trung vi lượng mô phỏng các thành phần dinh dưỡng trong đất để cây phát triển.

- Liều lượng pha chế theo từng giai đoạn trưởng thành của rau, với mỗi loại rau có 1 liều lượng riêng và bạn phải kiểm soát nghiêm ngặt liều lượng pha chế này. Nếu không, bạn sẽ ăn phải rau tồn dư hóa chất mà không biết. Đây là việc khó khăn nhất, đòi hỏi khả năng hiểu biết và thiết bị kiểm soát chính xác. Nên trồng rau thủy canh không dễ như mọi người vẫn thấy.

2. Phương thức Aquaponic là phương thức kết hợp trồng rau nuôi cá với nguyên lý: thức ăn cho cá và chất thải của cá được tưới ngược lại cho rau. Các yếu tố đảm bảo phải là cá nuôi đủ lớn, số lượng đủ để lượng phân thải ra, thường thì hệ Aquaponic phải bón thêm phân để nuôi rau. Có điều lưu ý đặc biệt là do diện tích tại nhà khá hẹp nên thùng nuôi cá sẽ không làm lớn được, với những vùng miền như miền Bắc có khí hậu mùa đông rất lạnh, nguy cơ cá bị chết rất cao, đây là điều người trồng rau bằng hệ Aquaponic cần phải lưu ý.

3. Trồng thổ canh (trồng trên đất) là phương pháp trồng truyền thống, phù hợp hoàn toàn với tự nhiên và đặc tính của rau. Đây là phương pháp phổ biến, đòi hỏi ít kĩ thuật nhất và dễ dàng nhất trong tất cả  các phương pháp trồng hiện nay. Tuy nhiên, người trồng cũng phải lưu ý các vấn đề sau:

- Trộn đất ban đầu đủ xốp và tốt, việc đất cứng quá hoặc xốp quá đều không tốt cho rau, tỉ lệ đảm bảo là 50% đất, 25-30% và 20-25% là phân hữu cơ (phân bò, phân trùn quế, phân gà ủ hoai)…

- Do điều kiện trồng trên sân thượng nắng nóng, đất nhanh mất nước, tùy từng thiết bị trồng đất nông sâu mà bạn bố trí việc tưới nước thường xuyên hay không. Đối với chậu nhựa (nông khoảng 20 cm), mùa hè là rất khó trồng do cây mất nước nhanh, đất dễ bị nóng rễ và gây chết rau.

- Với các thiết bị thông thường như thùng xốp, chậu nhựa. Bạn phải định kỳ mỗi vụ thay đất hoặc bón phân 1 lần, ngoài ra phải phơi và ủ đất để tiêu diệt nấm mốc để cây vụ sau có thể phát triển bình thường và ít sâu bệnh.

Từ các đặc điểm trên, có thể thấy các thiết bị trồng rau sẽ ảnh hưởng mạnh mẽ đến cách thức trồng trọt và thói quen của bạn. Ngoài ra, điều kiện diện tích, thời tiết vùng miền, kiến thức cũng như kinh nghiệm của bạn quyết định bạn nên chọn mô hình, thiết bị trồng rau thế nào cho phù hợp. Lựa chọn không phù hợp có thể khiến bạn nhanh nản chí, thậm chí từ bỏ vườn rau vì không đạt hiệu quả như kì vọng.

Trồng chơi cho vui, chưa chắc đã được ăn?

Rất nhiều người nói chuyện với chúng tôi về việc họ sẽ trồng rau như là thú vui tiêu khiển, chứ không kì vọng sẽ được ăn rau? Tuy nhiên, thực tế đã chứng minh điều ngược lại, việc có đặt kì vọng và niềm tin hay không quyết định việc bạn trồng chơi ăn thật hay trồng chơi cho vui. Với diện tích tại nhà nhỏ, có những gia đình chỉ có 1-2m2 ban công nhìn thoáng qua thì có vẻ như trồng chơi thật? Nếu bạn đang trồng bằng thùng xốp hoặc chậu nhựa, rõ ràng lượng rau sẽ chẳng thấm tháp vào đâu. Nhưng nếu bạn trồng rau theo phương thẳng đứng như Tháp rau hữu cơ, với 2m2 sẽ đem lại cho bạn mỗi tháng từ 6-10 kg rau tươi, tương đương với giá trị từ 400 – 600 nghìn đồng / tháng nếu bạn phải mua rau đó ngoài siêu thị.

Những nhà có trẻ nhỏ, 1 tháp rau có thể cung cấp lượng rau đủ cho 2 bé, đảm bảo sức khỏe. Đặc biệt, nếu bạn trồng rau ép nước, bé sẽ luôn có cốc nước ép giàu vitamin và khoáng chất giúp cơ thể thực sự khỏe mạnh. Bảo vệ và chăm sóc bé chưa bao giờ là việc làm cho vui.

Thêm vào đó, dù chỉ mang lại 1 lượng rau nhất định cũng đã giúp cho gia đình bạn bớt phải ăn rau bẩn ngoài chợ. Với cơ chế tự thải độc của cơ thể, nếu chúng ta nạp ít chất độc đi, khả năng thải độc của chúng ta sẽ tốt hơn và cơ thể đỡ bị nhiễm độc hơn. Hãy cho cơ thể một cơ hội để chúng tự vận hành đúng nguyên lý tự nhiên.

Rau tại nhà, thu hái và ăn ngay trong vòng 3h đầu tiên, mang lại hương vị tuyệt hảo (do không bị suy hao dinh dưỡng và vitamin) mà bạn không có cơ hội thưởng thức nếu mua rau ngoài siêu thị. Điều đó giúp bạn đánh giá được chất lượng rau siêu thị, chất lượng rau ngoài chợ…khi đã có 1 tiêu chuẩn rau sạch ở nhà.

Rõ ràng, dù với 1 lượng ít rau cho 1 diện tích hẹp cũng chưa bao giờ là vô nghĩa. Hãy tận dụng không gian trống để vừa chơi, vừa thưởng thức, vừa tiết kiệm.

Số tiền đầu tư ăn rau chợ đến bao giờ cho hết?

Hàng ngày bạn mua rau ở đâu? Rau chợ hay rau siêu thị? Nếu là rau chợ, mỗi ngày bạn cần khoảng 20,000 đ tiền rau, còn siêu thị bạn cần ít nhất 40,000 đ cho gia đình 4 người. Một con số nhác trông là rất rẻ so với 10 triệu? Và với 10 triệu đầu tư cho 1 vườn rau, ăn đến bao giờ cho hết?

Có 1 thực tế rằng, con số nhỏ trong khoảng thời gian ngắn đã tạo ra cho bạn 1 ảo giác rẻ ghê gớm. Ảo giác đó giúp các nhà marketing đặt giá bán sản phẩm như là 99K, 199K hay thậm chí 999K…Những mức giá đó so với 100K, 200K và 1 triệu có vẻ rẻ hơn…1K. Vì chi phí rau 1 ngày của bạn là 1 con số không xi nhê nhiều lắm trong ví của bạn nên bạn sẽ không thấy xót. Nhưng xét trên 1 năm 365 ngày, bạn phải bỏ ra 7.3 triệu tiền rau chợ và 14.6 triệu tiền rau siêu thị. Rõ ràng, với các con số đó, số tiền đầu tư vườn rau của bạn đã bị tiêu hết trong vòng 1 năm.

Việc ngoài ý muốn, sự rủi ro do ốm đau bệnh tật, do ngộ độc thực phẩm…ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe và ví tiền của bạn mới là chi phí đáng bàn. Mỗi năm, mỗi thành viên trong gia đình bớt đi 1 trận ốm là đã tiết kiệm được 1 số tiền không nhỏ. Khoa học thực nghiệm đã chứng minh: “Tiết kiệm” sức khỏe cho tương lai là tiết kiệm vô cùng lớn, thậm chí nó giúp bạn giảm thiểu chi phí phục hồi sức khỏe, gia tăng cơ hội kiếm tiền và sửa chữa sai lầm. Người Nhật có câu “Muốn thành công, phải sống đủ lâu”, trong khi tỉ phú mỹ Warren Buffett nói “Thứ nhất, nước Mỹ có những cơ hội tuyệt vời. Thứ hai, tôi sống lâu. Thứ ba, đó là lãi kép”.

Dù xét trên bất cứ phương diện nào, nếu bạn đang lãng phí sân thượng (chỉ để lợp mái tôn), sợ đầu tư tốn kém ban đầu, những lo ngại khác thì bạn có thể phải đọc lại toàn bộ bài phân tích này của chúng tôi 1 lần nữa.

(Thaprausach.com - Eco Việt Nam)