Sau đây là các đặc tính, triệu chứng và cách phòng tránh một số loại nấm gây bệnh phổ biến.

Nấm bệnh Pythium

Nấm gây bệnh Pythium là loại nấm thuộc lớp Ômycetes và bộ Pythiales. Một khi phát hiện cây hơi yếu, khả năng phòng thủ thấp hoặc có bất kì vết thương nào, loại nấm bệnh này sẽ có thể xâm nhập vào bên trong của nó và nhân lên nhanh chóng. Các loài Pythium tồn tại dưới dạng bào tử sinh ra thông qua sinh sản hữu tính. Trong điều kiện thuận lợi, những bào tử có vách dày nảy mầm và gây nhiễm trùng rễ con. Nấm Pythium thường là tác nhân của các bệnh chết cây con, thối gốc rễ, bệnh ở rễ thân lá và quả của cây trồng lâu năm

Triệu chứng: héo và chết do thối rễ ở rễ con và thân non.

Các loại bệnh: lá vàng thối rễ, thối củ gừng, chết cây con, thối rễ con, thối rễ.

Môi trường phát triển: 

• Điều kiện ẩm ướt mát mẻ là điều kiện thuận lợi để nấm Pythium phát triển
• Mật độ trồng quá dày, chật hẹp

Cách phòng tránh:

• Tránh tưới cây vào buổi chiều tối
• Cắt tỉa, trồng các cây cách nhau sao cho không khí lưu thông
• Tiêu hủy hoặc tách bỏ cây đã nhiễm bệnh nếu không sẽ bị lan diện rộng
• Vệ sinh đồng ruộng thường xuyên, sau khi thu hoạch cần tiêu huỷ tàn dư, làm sạch cỏ dại
• Dùng đất thoát nước tốt, làm luống cao tránh để đất ẩm
• Dùng phân hữu cơ hoai mục để có nhiều vi sinh đối kháng làm hạn chế nguồn bệnh, bón phân cân đối hợp lí, tránh bón đạm quá nhiều
• Khi phát hiện bệnh cần xử lí ngay bằng cách phun các loại thuốc có hoạt chất: nano bạc, iprovalicab, difenconazole, propiconazole,…

Nấm bệnh Phytophthora

Được gọi là “ Kẻ huỷ diệt thực vật”, là loài chuyên phá hoại thực vật, là loại nấm khá phổ biến của lớp Oomycetes thuộc họ Pythiacea, bộ Pernoporales.

Các bệnh do Phytophthora: bệnh cháy lá, thối rễ, thối cổ rễ, thối mục thân, ung thư, thối quả, củ, thân ngâm..

Triệu chứng: có biểu hiện thối rễ cũng như các triệu chứng bệnh thối rữa trên thân cây, các loại rau màu bị bệnh thối rễ trở nên còi cọc và héo rũ

Môi trường phát triển: nấm gây bệnh Phytophthora ưa ẩm ướt nên loại nấm này gây hại chủ yếu trong mùa mưa, nhất là vào cuối mùa mưa khi có khí hậu ẩm và ấm. Nước bị ngập úng nước càng lâu thì áp lực bệnh càng lớn

Cách phòng tránh

• Sử dụng vật liệu trồng sạch bệnh
• Cần cắt, tỉa bỏ các cành gần mặt đất vì khi trái gần chín sẽ đễ nhiễm bệnh từ đất trong mùa mưa
• Thu gom, cắt bỏ các trái bị bệnh đem tiêu huỷ
• Hạn chế những các động cơ học gây tổn thương cây
• Sử dụng phân bón hữu cơ giúp cho đất tơi xốp giúp cung cấp lượng vi sinh vật vào trong đất tạo ra cân bằng sinh học cho đất
• Tiêm photpho cho cây
• Bón phân hữu cơ và cung cấp nấm đối kháng Trichoderma để giảm mầm bệnh trong đất
• Phun các loại thuốc như Ridomil, Aliette, các loại thuốc có gốc đồng theo liều lượng khuyến cáo

Nấm bệnh Fusarium

Là chi lớn nhất trong Tubercularriaceae, hoại sinh hoặc ký sinh trên nhiều cây trồng, cây ăn trái và rau, là nguyên nhân chính làm héo rũ cây chủ

Triệu chứng: gây hại ở cổ rễ, nấm có thể ăn sâu vào thân làm thân bị khô đen, các rễ phía dưới cũng bị thối đen. Ngoài ra còn có dấu hiệu lá chuyển màu vàng dễ rụng khi bị lay nhẹ, héo nhẹ trong ngày và còi cọc.

Các bệnh: vàng lá thối rễ, bệnh thối thân, bệnh héo rũ

Môi trường phát triển:

• Các bệnh héo rũ do nấm gây bệnh Fusarium thường nghiêm trọng hơn trong điều kiện ẩm ướt.
• Bệnh thường gây hại nặng ở những vùng thường xuyên ngập nước, đất bị ngập nước khiến rễ cây bị thiếu oxy, làm rễ suy yếu , nấm Fusarium sẽ dễ dàng tấn công vào chóp rễ

Cách phòng tránh:

• Điều chỉnh độ pH của đất đến mức 6.5-7.0 và sử dụng nitrat như là nguồn cung cấp đạm cho đất
• Thường xuyên kiểm tra vườn, phát hiện những cây sinh trưởng kém nếu có dấu hiệu cây nhiễm bệnh, dùng thuốc Metalaxyl hay Ridomyl Gold để tưới vào gốc
• Cày đất và đốt sạch tàn dư cây trồng sau khi thu hoạch
• Cây bị bệnh cần đào bỏ hết gốc, rải vôi, sát trùng
• Trồng cây nơi đất cao thoát nước tốt
• Sử dụng phân hữu cơ, bón thêm phân Kali giúp tăng khả năng đề kháng của rễ đối với cây
• Có thể sử  dụng các loại thuốc: Sat 4SL, Elcarin, Aliette 80WP,..

Nấm Albugo

Triệu chứng: nhiễm ở giai đoạn đầu có biểu hiện dưỡi dạng các vết phồng giộp ở mặt dưới lá, thân và hoa thu nhỏ. Sang giai đoạn tiếp theo, những vòng tròn xanh lá nhạt ngả vàng xuất hiện ở mặt trên lá. Ngoài ra, bệnh tiến triển khắp các mô khiến cây phát triển bất thường, biến dạng hay hình thành mụn cây

Các bệnh: bệnh rỉ trắng ở rau muống và họ cải

Môi trường phát triển:

• Nấm gây bệnh  Albugo phát triển trong nhiệt độ 10 – 200C, mưa nhiều, độ ẩm cao sẽ phát sinh bệnh, mùa mưa bệnh hại nặng hơn

Cách phòng tránh:

• Dọn sạch tàn dư, giữ vệ sinh nơi trồng
• Thường xuyên kiểm tra để phát hiện các lá bị bệnh để tiêu huỷ kịp thời tránh bệnh lây lan.
• Tránh bón nhiều phân đạm
• Tránh tưới nhiều nước
• Không nên trồng dày để tránh cho lá cây bị ẩm thấp và dễ lây nhiễm bệnh
• Phun các loại thuốc gốc đồng Coc 85, Mancozeb, Ridomil, Mexyl, Aliette,..

Nấm Peronospora

Triệu chứng: xuất hiện trên những lá còn non, lúc đầu là những chấm nhỏ màu xanh hoặc vàng nhạt, sau đó là màu xám hoặc nâu sẫm có viền.

Các bệnh: sương mai

Môi trường phát triển:

• Khi nhiệt độ thấp, khí hậu ẩm, đặc biệt vào mùa mưa có nhiều sương sẽ khiến bệnh phát triển mạnh.

Cách phòng tránh:

• Chọn giống khoẻ mạnh
• Tăng cường bón thêm phân kali
• Vệ sinh đồng ruộng thường xuyên
• Tránh trồng cây quá dày sẽ làm độ ẩm tăng cao tạo điệu kiện cho nấm
• Tiêu huỷ, tía bớt ngay sau khi phát hiện các cây nhiệm bệnh
• Sử dụng thuốc: Mancozeb 80WP, Ridomil MZ 72WP

Nấm Cercospora

Triệu chứng: các đốm tròn li ti màu nâu xuất hiện trên lá

Các bệnh: đốm lá và quả, đốm mắt cua ở rau mồng tơi,.

Môi trường phát triển:

• Điều kiện nóng, ẩm, không khí trên 20 độ, mưa nhiều sẽ tạo điều kiện thuận lợi để bệnh phát triển và lây lan

Cách phòng tránh:

• Tránh  tưới nước vào chiều tối sẽ làm tăng độ ẩm
• Tiêu huỷ, cắt tỉa ngay sau khi phát hiện các cây bị nhiễm bệnh
• Bổ sung phân hữu cơ
• Phun các loại thuốc như: Daconil 500SC, Kumulus 80DF,…

Nấm Rhizoctonia

Triệu chứng: cổ thân bị úng teo tóp, rễ bị lở

Các bệnh: bệnh lở cổ rễ, bệnh héo cây con, bệnh chết cây con , bệnh rụng lóng,..

Môi trường phát triển:

• Nhiệt độ nóng ẩm sẽ tạo điều kiện cho nấm phát triển

Cách phòng tránh:

• Làm luống cao để đất thoát nước tốt
• Vệ sinh nơi trồng, làm đất kỹ, dọn sạch tàn dư từ những cây vị bệnh ở vụ trước
• Sử dụng các loại thuốc: Ridomil golđ 68WG, Mataxyl 500WP,..

Chúc bạn và vườn rau của bạn luôn khoẻ mạnh !